شما بگویید؛ FIFA یا PES؟
حتی اگر از طرفداران پروپاقرص بازی‌های رایانه‌ای و ویدیویی و ذات بازی کردن نباشید، احتمالا برای یکی دو بار هم که شده، یکی از عناوین سبک شبیه‌ساز فوتبال را تجربه کرده‌اید. حتما بهتر از ما می‌دانید که این ژانر در حال حاضر در میان گیمرها از چه محبوبیتی برخوردار است و چطور بازی‌کننده‌ها برای‌اش سرودست می‌شکنند. حتما از خودتان می‌پرسید “چه شد که شبیه‌سازهای فوتبال در میان گیمرها به محبوبیتی این‌چنینی دست پیدا کردند؟”بررسی این موضوع زمان و حوصله‌ی زیادی می‌طلبد و شاید در آینده به آن هم پرداختیم. اما مساله‌ی مهم این‌جاست که از سال 2005 میلادی به بعد، ژانر شبیه‌ساز فوتبال کاملا وضعیتی دو قطبی به‌خودش گرفته است. شرکت‌ها و استودیوهای بازی‌سازی شرقی و غربی پیش‌روی هم قرار گرفتند تا ثابت کنند کدام یک از آن‌ها می‌تواند شبیه‌ساز بهتری را در اختیار بازی‌کننده‌ها قرار بدهد. درست حدس زدید. درباره‌ی مجموعه بازی‌های «فیفا» (FIFA) و Pro Evolution Soccer صحبت می‌کنیم. مجموعه بازی‌های فیفا را استودیوی ورزشی‌ساز شعبه‌ی کانادای «الکترونیک‌آرتز» می‌سازد. مجموعه‌ی PES را هم شرکت و استودیوهای بازی‌سازی «کونامی» که در چند وقت اخیر حرف و حدیث درباره‌اش بسیار بوده، طراحی و در اختیار بازی‌کننده‌ها قرار می‌دهد.
بیایید حدود یک دهه، به گذشته برگردیم. می‌دانید که ژاپنی‌ها سابقه‌ای طولانی در ساخت بازی‌های ویدیویی دارند و اکثر کنسول‌های نسل‌های دوم و سوم هم در این کشور طراحی و ساخته شده‌اند. دانش کافی ژاپنی‌ها درخصوص ماهیت هنر-صنعت بازی‌های رایانه‌ای و ویدیویی باعث شده بود تا فرمول‌هایی را کشف کنند که استفاده از همان فرمول‌ها برای بازی‌سازهای غربی، بی‌نهایت دشوار باشد. برای نمونه، ژاپنی‌ها ذات مکانیک‌های آرکیدی را درک کرده بودند. به‌همین خاطر هم می‌توانستند بازی‌هایی بسازند که با وجود مکانیک‌های ساده‌شان، گیمرها را حسابی سرگرم می‌کردند. همین فرمول به ژاپنی‌ها کمک کرد تا در فاصله‌ی سال‌های 1998 تا 2006 مجموعه‌ای از بهترین و در عین حال آرکیدی‌ترین بازی‌های فوتبال تاریخ را بسازند. در این بین غربی‌ها مشغول آزمون و خطا بودند؛ آزمون و خطایی که حدودا از سال 1998 تا 2008 میلادی به‌طول انجامید و باعث شد بارها از رقیب قدرتمند ژاپنی‌شان عقب بمانند.
اما با عرضه‌ی کنسول‌های نسل هفتمی یا همان ایکس‌باکس360 و پلی‌استیشن3، ورق برگشت. دومین کنسولمایکروسافت حسابی در میان بازی‌کننده‌ها محبوب شد. از طرفی کنسول را غربی‌ها ساخته بودند و به همین خاطر هم سردرآوردن از معماری سخت‌افزاری‌اش برای استودیوی ورزشی‌ساز الکترونیک‌آرتز ابدا کار پیچیده‌ای نبود. تمام اینها باعث شد تا الکترونیک‌آرتز با تلاش فراوان بتواند در سال 2008 تعریف جدیدی از فوتبال ارایه بدهد که حرف‌های زیادی هم برای گفتن داشت. البته نسخه‌ای که برای کنسول‌های نسل هفتمی ساخته شده بود، کاملا با نسخه‌ی مخصوص رایانه‌های شخصی متفاوت بود و همین هم باعث شد تعداد زیادی از بازی‌کننده‌های این پلتفرم، تجربه‌ی PES را ترجیح بدهند.
از سال 2010 به بعد فیفا توانست خودش را به‌طور کامل از زیر سایه‌ی PESای که ساخت کونامی بود، بیرون بکشد و عبارت «شبیه‌ساز فوتبال» را باب کند. الکترونیک‌آرتز ادعا کرد بازی‌ای که ساخته آن‌قدر حساب شده و دقیق طراحی شده که دیگر یک عنوان ورزشی صرف نیست و می‌توان از آن به‌عنوان یک شبیه‌ساز یاد کرد. هر سال که می‌گذشت، فیفا پیش‌رفت می‌کرد و بهتر می‌شد، اما این‌بار کونامی و PES درجا می‌زدند. اما عرضه‌ی کنسول‌های نسل هشتمی تلنگری جدی برای ژاپنی‌ها بود. آن‌ها می‌دانستند که به هیچ عنوان نباید در این نسل در برابر غربی‌ها کم بیاورند. به‌همین خاطر هم برای ساخت بازی‌های جدیدشان از یکی از قوی‌ترین موتورهای پایه‌ی ساخت ژاپن استفاده کردند؛ موتور پایه‌ی «فاکس انجین» که برای ساخت مجموعه بازی‌های «متال‌گیر سالید» هم از آن استفاده شده است. مدتی طول کشید تا ژاپنی‌ها نحوه‌ی ساخت بازی خوب با این موتور را بیاموزند که البته در همین مدت از ارزش و اعتبارشان در ساخت بازی فوتبال به میزان قابل ملاحظه‌ای کاسته شد.
اما کونامی بالاخره امسال موفق شد عنوانی را عرضه کند که درخور عناوین خوش‌ساخت قبلی‌اش بود و می‌توانست جلوی فیفا قد علم کند. حالا در سال 2015 می‌توان امیدوار بود که از سال آینده شاهد PES و فیفایی باشیم که شانه به شانه‌ی هم حرکت کنند و رقابت نزدیکی با هم داشته باشند. خصوصا که مسوولان کونامی تصمیم گرفته‌اند از سال آینده، PES را به گونه‌ای در اختیار بازی‌کننده‌ها قرار بدهند که تعداد زیادی از ویژگی‌های‌اش بصورت رایگان باشد و گیمرها برای استفاده از قابلیت‌های تکمیلی، نسخه‌ی کامل بازی را تهیه کنند.
تمام اینها بهانه‌ای شد تا نظر شما را در مورد این دو بازی جویا بشویم. به‌نظر شما مجموعه بازی‌های فیفا با توجه به رشد شگفت‌انگیز چند سال گذشته و بازار جهانی‌ای که دارد، شبیه‌ساز فوتبالی بهتری است؛ یا مجموعه‌ی PES که با وجود تجربه‌ی آرکیدسازان ژاپنی دوره‌ی رکود طولانی را پشت‌سر گذاشته و حالا می‌خواهد به روز‌های موفق قبلی برگرد، می‌تواند بهترین تجربه‌ی بازی فوتبال را پیش روی گیمرها قرار بدهد؟ شما بگویید؛ FIFA یا PES؟ البته اگر از طرفداران پروپاقرص این دو بازی هستید، هرچه مستندتر درباره‌شان بگویید، مطمئنا برای روشن‌تر شدن سایر خواننده‌ها بهتر است.
